| Trefwoord |
Omschrijving |
Gerelateerde thema's |
| Vaatingroei | Komt voor wanneer het hoornvlies van het oog langdurig ernstig zuurstofgebrek heeft. Daarbij nemen kleine bloedvaatjes de zuurstoftoevoer over en groeien in het doorzichtige hoornvlies. Bij het herstel van de zuurstoftoevoer stroomt er geen bloed meer doo | |
| Vaatlijden | Slagaderverkalking is een belangrijke oorzaak van verschillende aandoeningen van hart en bloedvaten. Bij slagaderverkalking zijn de wanden van de slagaders plaatstelijk verhard en verdikt. | Vaatlijden |
| vaatruis | geruis in de vaten dat met de stethoscoop hoorbaar is | Hart- en vaatproblemen |
| Vaatvlies | Bloedvatrijke oogrok die aan de voorkant van het oog overgaat in het regenboogvlies (iris) en het straallichaam (corpus ciliare). | |
| Vaginaal toucher | Ook vaginaal onderzoek genoemd. Onderzoek waarbij met twee vingers in de vagina wordt gevoeld. Met de andere hand kan op de buik worden gevoeld. Dit onderzoek geeft informatie over onder meer de grootte en de consistentie van de baarmoeder en de eierstokken. Soms kan hiermee ook de aanwezigheid van endometriosehaarden worden vastgesteld. | Endometriose |
| Vaginale echo | Echo-onderzoek waarbij een dunne echokop een klein stukje in de schede wordt ingebracht. Op deze manier kunnen de baarmoeder en de eierstokken gedetailleerd in beeld worden gebracht. | Endometriose |
| Vaginale kolonisatie met Candida | Het in de vagina aanwezig zijn van de Candida gist (zie Candidiasis). Ook bij gezonde vrouwen komt in een groot percentage (10-50%) Candida in de vagina voor zonder merkbare verschijnselen. | |
| Vaginose, bacteriële | Overmatige vaginale afscheiding die veroorzaakt wordt door een overmatige groei van bacteriën in de vagina, met name van de Gardnerella vaginalis. Dit geeft aanleiding tot sterk ruikende 'witte vloed' (fluor vaginalis). Dit in tegenstelling tot afscheidin | |
| Vagotomie | Operatie waarbij de tiende hersenzenuw (nervus vagus) geheel of gedeeltelijk wordt doorgesneden, meestal ter hoogte van het middenrif. De operatie werd vroeger toegepast om een vermindering van de zuurproductie door de maag te verkrijgen. Door de introduc | Maagklachten |
| varicosis cruris | spataderen | |
| Vasculair | Met de bloedvaten te maken hebbend. | |
| vasculair parkinsonisme | atypisch parkinsonisme veroorzaakt door doorbloedingsstoornissen in de hersenen
| Parkinson en nu |
| vasculitis | ontsteking van kleine bloedvaatjes | Nierziekten |
| vasculopathie | Afwijkingen aan de grote (macro) en kleine (micro) bloedvaten, zoals die onder andere bij diabetes (suikerziekte) kunnen voorkomen | Diabetes, Diabetes type 1, Diabetes type 2, Diabetes en nu |
| vasectomie | sterilisatie bij de man, waarbij een stukje uit beide zaadleiders wordt verwijderd waardoor het sperma geen zaadcellen meer bevat | |
| Vaso-actieve stoffen | Stoffen (meestal medicijnen) die een actieve rol hebben op de bloedvaten (bij erectiestoornissen gaat het om stoffen die de bloedvaten naar en in de penis openzetten). | Erectieproblemen |
| vasoactieve stoffen | stoffen (meestal medicijnen) die een actieve invloed hebben op de bloedvaten (bij erectieproblemen gaat het om stoffen die de bloedvaten naar en in de penis openzetten) | |
| vasopressine | hormoon dat in de hypothalamus wordt gemaakt en door de hypofyseachterkwab wordt afgescheiden; het zorgt ervoor dat de nieren water kunnen vasthouden; het is identiek aan ADH
| |
| VATS | Video Assisted ThoracoScopy: operatie waarbij drie kleine openingen in de borstkast worden gemaakt; door deze opening kan de chirurg ingrepen aan de long verrichten met speciaal instrumentarium waaronder optiek en video. | Astma, COPD |
| veerkracht | het vermogen om ondanks tegenslagen en negatieve levenservaringen moeilijke situaties het hoofd te blijven bieden
| Persoonlijkheidsstoornis en nu |
| VEGF | vasculaire endotheliale groeifactor, een groeifactor die zorgt voor de aanmaak van nieuwe bloedvaten
| Kanker en doelmedicijnen, Eierstokkanker |
| veilige hechting | het vermogen zich te verbinden met een belangrijke ander. In de normale ontwikkeling komt de hechting vanzelf tot stand in de allereerste levensjaren en ontstaat er een veilige hechting. Het kind ontwikkelt een positief beeld van zichzelf en van de ander, vertrouwt op de beschikbaarheid van anderen en durft zich kwetsbaar op te stellen
| Persoonlijkheidsstoornis en nu |
| vena cava | grote holle ader | Hart- en vaatproblemen |
| vene | aderen; zij brengen zuurstofarm bloed van de organen naar het hart | |
| VEP | Afkorting voor visual evoked potential onderzoek. Dit is een onderzoek om de werking van de geleidingsbanen van het oog naar de hersenschors te meten. Daartoe wordt met lichtflitsen in het oog geschenen, waarna de elektrische reactie in het gezichtscentru | Multiple Sclerose |
| Verbaal | Met gebruik van woorden, bijvoorbeeld verbale communicatie (communicatie door middel van gesproken taal). | |
| Verklevingen | Ook vergroeiingen of adhesies genoemd. Dunne of dikke vliezen die aanwezig zijn tussen verschillende organen of tussen organen en de buikwand. Verklevingen kunnen ontstaan na een operatie of na een ontsteking, bijvoorbeeld als gevolg van endometriose of als gevolg van een infectie. | Endometriose |
| Verlies, gemengd | Bij slechthorendheid het samengaan van perceptief verlies (stoornis in de zenuwcellen of de verwerking van gehoorimpulsen in de hersenen) en geleidingsverlies (stoornis in de geleiding van geluid vanuit de gehoorgang naar de zenuwcellen in het slakkenhuis | |
| Verlies, perceptief | Gehoorverlies als gevolg van een functiestoornis in het binnenoor of in de gehoorzenuw. | |
| Vernevelapparaat | Elektrisch apparaat dat een vloeistof, waarin één of meerdere soorten medicijnen kunnen zitten, omzet in een nevel of mist. Deze kan door de patiënt worden ingeademd, waardoor het medicijn direct in de longen terecht komt. Deze methode is geschikt voor me | Astma |
| verslaving | gewoonte of gewenning aan het gebruik van een bepaald middel waarmee men, vaak tegen beter weten in | Dwangstoornissen |
| Versneller | Een apparaat waarmee elektronen, kernen of kerndeeltjes worden versneld. | Kanker en radiotherapie |
| Verwaarlozing | Neglect; situatie waarbij iemand zich niet bewust is van één kant van zijn lichaam en hij niets waarneemt uit de omgeving aan een kant van zijn lichaam. | Vaatlijden |
| Very Low Density Lipoproteïne | Een van de drie typen lipoproteïnen (een koppeling tussen een vet en een eiwit) of transportdeeltjes voor vetten in het bloed. Dit type transportdeeltje vervoert voornamelijk triclyceriden van de lever naar het spier- en vetweefsel. | Cholesterol |
| Verzadigd vet | Hard vet, een minder gemakkelijk afbreekbaar en daardoor slecht soort vet. | Cholesterol |
| Verziendheid | Niet goed dichtbij kunnen zien, omdat het oog de lichtstralen te weinig afbuigt. Het scherpe beeld valt achter het netvlies. Oorzaak is een te geringe kromming van het lenzensysteem van het oog en/of een te kort gebouwde oogbol. Jonge mensen kunnen een li | |
| Verziendheid, ouderdoms- | Verlies van accommodatievermogen door (betrekkelijke) ouderdom. Voorwerpen dichtbij kunnen niet meer scherp worden waargenomen, omdat de stugger wordende ooglens zich niet goed laat krommen. Het zicht in de verte blijft goed. | |
| Vestibulair systeem | Medische naam voor het evenwichtsorgaan. | |
| Vet, verzadigd | Hard vet, een minder gemakkelijk afbreekbaar en daardoor slecht soort vet. | |
| Vezelstoffen | Verzamelnaam voor de onverteerbare stoffen in plantaardige producten, welke een gunstige werking hebben op de darmen en de stoelgang. | |
| Video Assisted ThoracoScopy | Operatie waarbij drie kleine openingen in de borstkast worden gemaakt; door deze opening kan de chirurg ingrepen aan de long verrichten met speciaal instrumentarium waaronder optiek en video. | Astma, COPD |
| vijfjaarsoverleving | de kans om vijf jaar na de diagnose nog in leven te zijn | Eierstokkanker |
| Visceraal vet | Vet dat in de buikholte zit. | |
| Viscositeit | Dikvloeibaarheid, dikte van een vloeistof of de mate van vloeibaarheid of stroperigheid van een vloeistof. Ook de mate van samenhang van weke of vloeibare stoffen. | |
| Visioen | Een gezichtswaarneming, in het bijzonder van religeuze aard of in een toestand van extase, zonder bijbehorende uitwendige prikkel, die door de betrokkene als echt wordt ervaren, maar die in werkelijkheid niet aanwezig is en die anderen dus niet kunnen zie | Schizofrenie |
| Visual Evoked Potential onderzoek | Onderzoek om de werking van de geleidingsbanen van het oog naar de hersenschors te meten. Daartoe wordt met lichtflitsen in het oog geschenen, waarna de elektrische reactie in het gezichtscentrum in de hersenschors aan de achterkant van de hersenen wordt | |
| Visueel | Op het zien of het gezichtsvermogen betrekking hebbend. | |
| Visueel gehandicapten | Slechtzienden met een gezichtsvermogen dat minder is dan 10% van het normale. | |
| Visuele ergonomie | Wetenschap die zich bezighoudt met de relatie tussen het gezichtsvermogen en het werk en de dagelijkse bezigheden van de mens, zoals het meten van het gezichtsvermogen, de eisen aan het gezichtsvermogen voor bepaalde werkzaamheden en beroepen (keuringseis | |
| Visus | Gezichtsscherpte, de mate waarin iemand scherp ziet, uitgedrukt in een getal. | Schizofrenie |
| Visuskaart | De bekende kaart aan de wand bij de oogarts en opticien met naar onderen steeds kleiner wordende letters of tekens ('optotypen'). Dient om vast te stellen hoeveel iemand van een bepaalde afstand met het blote oog scherp kan zien. | |
| Vitale capaciteit (VC) | De hoeveelheid lucht die iemand na een zo diep mogelijke inademing maximaal kan uitademen. Vaak wordt de FEV1 gerelateerd aan de VC om zo luchtwegvernauwing te kunnen vaststellen. | Astma, COPD |
| Vitale kenmerken | Letterlijk: kenmerken die betrekking hebben op het leven. Bij een depressieve stoornis gebruikt voor de vaak voorkomende verschijnselen die te maken hebben met de bij de depressie verstoorde lichamelijke functies en bioritme, waardoor verschijnselen ontst | Depressie |
| Vitiligo | Huidaandoening met omschreven witte, ontkleurde plekken door een verworven stoornis in de melaninevorming. Komt vaak voor in combinatie met andere auto-immuunziekten. | Schildklierafwijkingen |
| VLDL | very low density lipoprotein; het lipoproteïnedeeltje dat door lever wordt gemaakt en zowel triglyceriden als cholesterol bevat | Cholesterol, Hart- en vaatproblemen, Cholesterol anno nu |
| VLDL-cholesterol | Very-Low Density Lipoproteïne Cholesterol: cholesterol dat voor transport door het bloed gekoppeld is aan VLDL. | Cholesterol, Cholesterol anno nu |
| Vleesboom | Goedaardige tumor in de baarmoederspier, die aanleiding kan geven tot pijnlijke menstruaties en een toename van de hoeveelheid bloedverlies. | |
| VMDB | Vereniging voor Manisch Depressieven en Betrokkenen, de patiëntenvereniging voor manisch-depressieve mensen en hun direct betrokkenen.
Waandenkbeelden Rotsvaste overtuiging die niet klopt met de werkelijkheid en die, ondanks alle tegenargumenten en feiten die redelijkerwijze genoeg zouden moeten zijn om de overtuiging te weerleggen, gehandhaafd blijft | Manisch depressief en nu |
| Voedingssupplement | Product dat ingenomen wordt naast de normale voeding (vitaminetabletten, mineralen, enz.). | |
| Voedingsvezels | Verzamelnaam voor de onverteerbare stoffen in plantaardige producten, welke een gunstige werking hebben op de darmen en de stoelgang. | |
| Voedselallergie | Het overgevoelig reageren op bepaalde bestanddelen van de voeding ten gevolge van een allergische oorzaak. | Astma, COPD, Allergie bij kinderen |
| Voedselintolerantie | Het overgevoelig reageren op bepaalde bestanddelen van de voeding ten gevolge van een niet-allergische oorzaak. | |
| Voedseltoevoegingen | Natuurlijke of chemische toevoegingen aan voedingsmiddelen zoals smaakversterkers, conserveermiddelen en kleurstoffen. | |
| voetplaat | plat vlakje waarin de stijgbeugel eindigt, maakt contact met het binnenoor
| Alles over hoorproblemen |
| Volledige aanval | Tonisch-clonische aanval, meest bekende epileptische aanval, die gepaard gaat met het verlies van het bewustzijn, gevolgd door de tonische fase van spierverkramping en de clonische fase waarbij ritmische schokbewegingen optreden. | Epilepsie |
| vollemaansgezicht | volrond gezicht dat gezien wordt bij het syndroom van Cushing | Hypofyseziekten |
| volume, Forced Expiratory | De hoeveelheid lucht die iemand na een zo diep mogelijke inademing in 1 seconde snel kan uitgeblazen. Dit onderzoek wordt ondermeer gebruikt om de longfunctie te meten bij iemand met astma en COPD. Door de FEV1 te meten vóór en ná inhalatie van een bepaal | Astma, COPD |
| Voorhoofdskwab | Frontaalkwab; het aan de voorzijde gelegen deel van de hersenen, dat onder meer van belang is voor het herinneren van emoties. | |
| Vormvaste (vormstabiele) lens | Harde contactlens. Contactlens die niet of heel weinig buigzaam is. | |
| vraagdwang | vorm van dwangstoornis waarbij de patiënt zijn omgeving het leven zuur maakt door steeds maar dezelfde vragen te stellen | Dwangstoornissen |
Poiesz Uitgevers